Tinh hoa Mùa xuân: Thơ Hồ Xuân Hương

Hồ Xuân Hương – cái tên mang ý nghĩa “Tinh hoa mùa xuân” – là một trong những nữ thi sĩ đặc sắc và có sức ảnh hưởng sâu rộng nhất trong lịch sử văn học Việt Nam. Là một người phụ nữ sống trong xã hội Nho giáo đầy định kiến, bà đã khẳng định vị thế của mình bằng tài năng thơ ca hiếm có. Thơ của bà nổi bật với hình thức trang nhã theo luật Đường, nhưng nội dung đầy táo bạo, sử dụng lối nói bóng gió, hàm ý nhục cảm để phản ánh sâu sắc về bất công giới, đạo đức giả, và những mâu thuẫn trong xã hội đương thời. Ấn phẩm Spring Essence là một dấu mốc quan trọng trong việc giới thiệu thơ Hồ Xuân Hương đến với độc giả quốc tế. Tác phẩm được trình bày theo hình thức tam ngữ đồ hình – gồm bản dịch tiếng Anh, bản chữ quốc ngữ hiện đại, và chữ Nôm. Dịch giả John Balaban, người đã hai lần được đề cử giải National Book Award, là một trong những học giả Mỹ có đóng góp nổi bật cho việc nghiên cứu và quảng bá văn học Việt Nam. Ông từng trở lại Việt Nam sau chiến tranh để ghi chép thơ ca dân gian, giúp bảo tồn truyền thống văn học truyền miệng của dân tộc. Đồng hành với ông trong dự án này là GS. Ngô Thanh Nhàn, chuyên gia ngôn ngữ tính toán tại Đại học New York, người đã số hóa thành công bộ chữ Nôm.

Tiêu đề:

Tác giả:

Author: Hồ Xuân Hương; Translator: John Balaban

Loại tài nguyên:

Text

Nơi xuất bản:

Hoa Kỳ

Ngày tạo:

N/A

Định dạng:

Digital

Ngôn ngữ:

English, Tiếng Việt, Hán Nôm

Chủ đề:

Thơ ca Việt Nam, Văn học Việt Nam

Nhà xuất bản:

Nhà xuất bản Copper Canyon

Điều kiện truy cập:

Open access for educational and research purposes; commercial use prohibited.

Khóc ông tổng Cóc -

哭翁總𧋉

払𧋉喂払𧋉喂

妾𤊰緣払固世催

𧓅𰲾坦𡳪徐低𠰚

𠦳鐄坤贖唒杯𪿙

Khóc ông tổng Cóc

Chàng Cóc ơi! Chàng Cóc ơi!

Thiếp bén duyên chàng có thế thôi.

Nòng nọc đứt đuôi từ đấy nhỉ

Nghìn vàng khôn chuộc dấu bôi vôi.

Lament for Commissioner Cóc

Oh, Cóc! Oh, dear. Oh, dear Cóc !

All we had together came down to this:

the tadpole’s lost his tail. A pile of gold

cannot restore his pale painted warts

Chú thích

Trong nguyên bản, bài thơ này bắt đầu như lời than khóc đám tang của người nông dân, theo kiểu ngày nay người ta vẫn than khóc. Hồ Xuân Hương đang giễu cợt ông chồng chết của mình bằng việc chơi chữ tên ông ta là Cóc. Maurice Durand (L'Oeuvre de la Poétesse Vietnamienne Hồ Xuân Hương [Paris: Adrien-Maisonneuve, 1968], tr. 160) nói rằng câu thứ ba cũng là toàn bộ việc chơi chữ để chỉ ra “mối quan hệ nhục dục không gián đoạn” và gợi ý rằng tất cả những gì họ đã trải qua trong mối quan hệ chồng/hầu thiếp là nhục dục thôi. Việc chơi chữ thêm nữa có thể nằm ở dư âm với cóc vàng, câu nói chỉ ai đó giầu có nhưng lại ngu xuẩn. Rõ ràng, đây là một cuộc hôn nhân vụ lợi. Durand cũng chú thích một câu thơ dư âm thêm nữa trong tục ngữ: <br> Thà rằng chết mất thì thôi.<br> Sống còn như cóc bôi vôi lại về.