Tips: Click on any Hán-Nôm character to look it up in the dictionaries.
Dần dà rồi sẽ liệu về cố hương.
Cũng ngôi mệnh phụ đường đường,
Nở nang mày mặt rỡ ràng mẹ cha.
Trên vì nước dưới vì nhà,
Một là đắc hiếu hai là đắc trung.
Chẳng hơn chiếc bách giữa dòng,
E dè sóng gió hãi hùng cỏ hoa.
Thừa cơ nàng mới bàn ra nói vào.
Rằng: “
TRONG
Theo mặt chữ thì đúng là chữ TRONG. Ở hai bản C, D cũng khắc TRONG. Nhưng như vậy thì thiếu mất cái ý “ơn vua”! Do lẽ đó bản B không khắc RẰNG TRONG THÁNH ĐẾ như ở ba bản 1871, 1872, 1879 mà chữa lại thành RẰNG TRONG THÁNH TRẠCH. Bản A cũng chữa thành một dị bản riêng: RẰNG TRONG THÁNH ĐẾ DỒI DÀO: Nhưng ƠN quá khác chữ TRONG, TRẠCH cũng quá khác chữ ĐẾ. Chúng tôi tạm nghĩ đến khả năng rằng RẰNG TRONG THÁNH GIÁO DỒI DÀO. GIÁO viết trên bộ HUYỆT, dưới chữ CÁO, khá gần chữ ĐẾ; Về nghĩa, theo F. S. Couvreur, GIÁO vừa chỉ “kho hầm lương thực”, vừa chỉ “tấm lòng sâu xa”; về âm, nó lại gợi nghĩ đến chữ GIÁO trong GIÁO HOÁ.Vậy hình như có vẻ ổn hơn. Đề nghị bạn đọc cân nhắc thêm.
thánh ĐẾ dồi dào,
"Tưới ra đã khắp thấm vào đã sâu.
"Bình thành công đức bấy lâu,
“Ai ai cũng đội trên đầu
BIẾT
Chữ BIẾT khắc không chuẩn, hầu như không nhận diện được. Hay là XIẾT khắc nhầm mà thành?
bao.
"ngẫm từ dấy việc binh đao,
"Đống xương Vô Định đã cao bằng đầu.
"Làm chi để tiếng về sau,
“Nghìn năm ai có khen đâu
HOÀNG
Chữ HOÀNG khắc sai mà thành chữ HỢI.
Sào!
"Sao bằng lộc trọng quyền cao,
“Công danh ai
DẮT
Bản A in DỨT: đúng là chữ này hay đọc như vậy. Nhưng cũng có thể đọc là DẮT như ở bản Xuân Phúc. TVKI cũng đã từng đọc như vậy nhưng theo tiếng miền Nam là DẮC. Riêng Cụ Hoàng Xuân Hãn trong một lần trò chuyện với chúng tôi thì đã gợi thêm một ý mới: thanh phù là TẤT, vậy cần xem xét cả TẮT. Tạm thời chúng tôi đọc là DẮT.
lối nào cho qua?”
