Tips: Click on any Hán-Nôm character to look it up in the dictionaries.
Liều công mất một buổi quì mà thôi.
Mà ta bất động nữa người sinh nghi.
Tiếc thay một đoá [trà/đồ] mi,
Con ong đã mở đường đi lối về!
Thương gì đến ngọc tiếc gì đến hương.
TIỆC
Có ba dị bản:
- Ở A, B: ĐÊM XUÂN.
- Ở C, D: TIỆC XUÂN (ghi bằng TỊCH với nghĩa là “chiếc chiếu”).
- Ở DMT: NGÁT XUÂN? Hay cũng là TIỆC XUÂN (ghi bằng TỊCH với nghĩa là “buổi chiều” cộng thêm bộ KHẨU)?
xuân một giấc mơ màng,
Đuốc hoa để ĐÓ MỘT NÀNG NGỒI trơ.
Giọt riêng tầm tã tuôn mưa,
Phần
CĂM
Câu này cũng phải xét ở 3 chữ:
- Chữ XUÂN ở cuối câu chắc sai, vì không thể hiệp vần với TANH ở câu sau. Chắc là chữ MÌNH như ở các bản khác, nhưng khắc nhầm thành XUÂN.
- Chữ MÌNH (chữ số 2) lại chắc là do chữ CĂM khắc nhầm mà thành! Chữ KIM (= vàng) ở CĂM hơi giống MÌNH nên nhầm. Tóm lại phải đổi MÌNH thành CĂM; đổi XUÂN thành MÌNH.
- Chữ DƠ khắc không chuẩn, tuy T.V. Kiệm chấp nhận.
nỗi khách phần DƠ nỗi MÌNH.
Tuồng chi là
CHỐN
Bản này đổi GIỐNG thành CHỐN để tránh chữ CHỦNG, tên húy của Gia Long. Các bản A, B, C, D đều GIỐNG. Ở bản B cũng kị húy bằng cách đảo bộ HÒA sang bên phải.
hôi tanh,
Thân nghìn vàng để ô danh má hồng.
Thôi còn chi nữa mà mong,
"Đời người thôi thế là xong một đời!"
GIẬN
Bản B, bản C, bản D đều khắc chữ HẬN, bản này khắc chữ HẠN. Khắc chữ HẬN thì đọc HẬN, HỜN hay GIẬN đều được cả; riêng ở câu này thì có lẽ nên đọc HỜN vì HỜN DUYÊN TỦI PHẬN đã thành một thành ngữ cố định (KTTĐ). Nhưng khắc chữ HẠN thì từ điển Nôm TVKiệm cho thấy chỉ đọc GIẬN được chứ không đọc HỜN, HẬN được.
duyên tủi phận bời bời,
Cầm dao nàng đã toan bài quyên sinh.
Nghĩ đi nghĩ lại một mình:
Một mình thì chớ hai tình thì sao?