Vân Tiên Cổ Tích Tân Truyện

Trong truyện Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu đã dựng lên cả một xã hội trong đó những nhân vật chính diện tiêu biểu là Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga đã tượng trưng cho tài năng, trí tuệ, nhân phẩm của con người. Đó là những con người học rộng, tài cao. Tuy mỗi người mỗi vẻ, mỗi nét mặt khác nhau, nhưng họ đều là những người "cương trực", "khẳng khái", "vị tha" và “trọng nghĩa hiệp". Họ sẵn sàng cứu giúp người khác không sợ khó khăn nguy hiểm và nêu cao cái nghĩa khí “giữa đường gặp sự bất bình chẳng tha". Họ kiên trì đứng về lẽ phải mà suy nghĩ và hành động. Những đặc tính cao đẹp đó cững chính là những đức tính cơ bản của con người Việt Nam nói chung và của nhân dân Nam Bộ nói riêng.

Tiêu đề:

Tác giả:

Author:

Loại tài nguyên:

Image, Text

Nơi xuất bản:

Vietnam

Ngày tạo:

N/A

Định dạng:

Digital

Ngôn ngữ:

Hán Nôm, Tiếng Việt

Chủ đề:

Văn học Việt Nam cổ điển

Điều kiện truy cập:

Open access for educational and research purposes; commercial use prohibited.

Trang 4 / 104

Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.

椿萱歲鶴㐌高

Xuân huyên tuổi hạc đã cao

吀柴排訢音毛朱詳

Xin thầy bày tỏ âm hao cho tường

尊師𦖑呐添傷

Tôn sư nghe nói thêm thương

𢩮𢬣𱜂準前堂䀡𦝄

Dắt tay ra chốn tiền đường xem trăng

因机謀事𠴍浪

Nhân cơ mưu sự dặn rằng

𭛣𠊛󰝸恪󰘚𦝄𨕭𡗶

Việc người chẳng khác mặt trăng lên trời

雖浪㵢泣尼匕

Tuy rằng soi khắp nơi nơi

欺𤎎欺訢欺潙欺苔

Khi mờ, khi tỏ, khi vơi, khi đầy

𡢐昆拱𤎜𭛣𠁀

Sau con cũng rạng việc đời

呂𱺵柴沛𣴓唎爫之

Lựa là thầy phải cạn lời làm chi

𡢐昆𠄩𡦂科期

Sau con hai chữ khoa kỳ

斗星㐌𤎜紫微添和

Đẩu tinh đã rạng, tử vi thêm hòa

嫌爲馭唉群賖

Hiềm vì ngựa hãy còn xa

兎它路俸𬷤它𠰁散

Thỏ đà lộ bóng, gà đà gáy tan

包徐朱細北方

Bao giờ cho tới bắc phương

包徐﨤𤝞𱜂塘𢧚名

Bao giờ gặp chuột ra đàng nên danh

𡢐油鄧𡦂顕荣

Sau dầu đặng chữ hiển vinh

𱥯唎柴呐前程󰝸差

Mấy lời thầy nói tiền trình chẳng sai

汝勾否極泰來

Nhớ câu bĩ cực thái lai

𡨹𠇮朱援𭛣埃󰝸潺

Giữ mình cho vẹn việc ai chẳng sờn

Quốc ngữ	Chú thích
tuổi hạc	Hạc là loài chim sống lâu, tiêu biểu tuổi già.
âm hao	Tin tức
tiền đường	nhà trước, nhà trên
Nhân cơ mưu sự	nhân cơ hội coi trăng mà ngụ ý việc người trong lời nói bí ẩn để chỉ bảo Vân Tiên
ngựa hãy còn xa	ý nói Thân thế Vân Tiên còn phải trải nhiều gian khổ, như con người, như con ngựa còn phải chạy hoài trên khoảng đường xạ
bắc phương	phương Bắc, tính theo thập can, thuộc về “nhâm” và “quí”. Bắc phang gặp chuột: tức “nhâm” gặp “tí”, ám chỉ năm “nhâm tí”. Mấy câu này cụ thể hóa “máy trời” và việc coi trăng mà Vân Tiên chưa hiểu rõ. Đại ý là: Vân Tiên tuổi ngọ, cái tuổi còn nhiều vận hạn, đến năm mão học thành tài đi lập công danh, nhưng năm dậu gặp tai nạn, phải đắ năm nhâm tí mới công danh trọn vẹn. Đối chiếu với tiểu sử Nguyễn Đình Chiểu thì năm sinh nhằm năm nhâm ngọ (1822, tuổi ngựa), năm thi đỗ là quý mão (1843, Thỏ vừa ló bóng), năm bị mù là kỷ dậu (1849 -gà đã gáy tan), đúng với sự việc trong mấy câu nàỵ Trong Lục Vân Tiên, tác giả đã tự thuật thân thế mình.
tiền trình	bước đường trước mắt, tức là tương lai
bĩ cực thái lai	cái cùng đến hết mức thì cái thông trở lại, hết khổ đến sướng.
việc ai chẳng sờn	chớ sờn lòng về việc làm của người đời (ám chỉ những việc lừa đảo, bất nhân của Trịnh Hâm và Võ công sau này).