tức hoa rụng nước trôi, dịch ở câu “hạc hoa lưu thuỷ” ý nói Thuý Kiều đã chết như đoá hoa rụng bị nước cuốn trôi đi mất.

(“lèo”: dây buộc để điều khiển cánh buồm) dây lèo căng thẳng vì cánh buồm gió thổi lên.

(“xuyền”: đi nhanh, KOM chú) cánh buồm đi mau.

(“sảnh”: chỗ làm việc công, “đường”: nhà chính), dinh thự, chỗ công thự, đây là nhà ở của mẹ Hoạn thư, chỗ tư dinh.

phòng của bọn môn hạ, của những người làm trong nhà.

(“hoàng”: vàng, “lương”: kê) giấc mộng kê vàng. Theo “Chẩm trung ký”, Lư sinh đi thi không đậu, vào quán gặp đạo sĩ Lã ông đương nấu nồi kê, Lư sinh than vãn, Lã ông đưa cho cái mượn gối nằm nghỉ. Lư sinh chiêm bao thấy mình thi đậu, lấy vợ giàu, làm quan tọ.. chợt tỉnh dậy, nồi kê vẫn chưa chín. Lã ông cười, nói: “Việc đời thì cũng như giấc mộng thôi!”. Bởi thế mới gọi là giấc mộng hoàng lương.

giấc ngủ nhẹ nhàng của người đẹp. Theo sách “Long thành lục”, Triệu Sư Hùng đi chơi núi La Phù (tỉnh Quảng Đông) gặp một người con gái đẹp dẫn vào quán rượu, uống say, nằm ngủ thiếp đi. Sáng dậy thấy mình nằm ngủ dưới gốc cây mai. Nghĩ lại thì chỉ là một giấc mộng. Cả câu này ý nói Thuý Kiều bị đánh thuốc mê bây giờ mới tỉnh.

chợt nghe tiếng.

giường có khảm các vật quí.

bảy thứ vật quí dùng để khảm đồ là san hô, hổ phách, xa cừ, mã mão, vàng bạc, trân châu và lưu ly.

tra hỏi đầu đuôi mọi việc.

việc không ngờ, không nghĩ đến.

cơn giận dữ nổi lên đột ngột như mây kéo mưa sa. Cả câu ý nói đột nhiên Hoạn bà nổi giận mắng Thuý Kiều.