Tips: Click on any Hán-Nôm character to look it up in the dictionaries.
Bấy chầy chưa tỏ
tiêu hao
tin tức, tăm hơi.
,
Hoặc là trong có làm sao chăng là?
Xin chàng
liệu kíp
tính định sớm (lại nhà).
lại nhà,
Trước là đẹp ý, sau ta biết tình.
Đêm ngày
giữ mực
giữ trong mức độ, giữ không quá giới hạn, chỉ cứ ở trong vòng.
dấu quanh,
Rày lần mai lữa
cứ để kéo dài ngày này qua ngày khác.
như hình chưa
thông
xong xuôi; chưa thông: chưa giải quyết được cho êm xuôi, vẫn còn bị vướng mắc.
!"
Nghe lời khuyên nhủ thong dong,
Định lòng Sinh mới quyết tình
hồi trang
(“hồi”: về, “trang”: đồ dùng, quần áo) sửa soạn đồ dùng quần áo để về nhà (thăm Hoạn thư).
.
Rạng
rạng sáng, mới tang tảng sáng.
ra
gửi
trình với ai việc gì đó có vẻ cung kính như đi thưa về gửi.
đến
xuân
Xuân đường: cha. Xem chú thích câu 534, 1292.
đài,
Thúc ông cũng vội giục chàng
ninh gia
(“ninh”: về thăm, “gia”: nhà) về thăm nhà.
.
Tiễn đưa một chén quan hà,
Xuân đình thoắt đã dọn ra
Cao đình
nơi tiễn biệt nhau. Bản BK-TTK có ghi thêm câu cổ thi: Cao đình tương biệt xứ (chỗ biệt nhau ở Cao đình). Nguyên truyện để cho Thúc sinh và Thuý Kiều tâm sự với nhau trong phòng, tối hôm trước ngày đưa tiễn. Nguyễn Du ngược lại đã để cho Thuý Kiều tiễn chân Thúc sinh ra đến tận Cao đình và còn để hai vợ chồng quyến luyến dặn dò nhau lúc chia tay. “Cầm tay dài ngắn thở than, Chia phôi ngừng chén, hợp tan nghẹn lời” Ở đoạn này Nguyễn Du đã cho cô Kiều nói dài dòng tới 14 câu.
.
Sông Tần một dải xanh xanh,
Loi thoi bờ liễu mấy cành
Dương quan
tên một cửa ải ở tỉnh Cam Túc (Trung Quốc). Thơ Vương Duy có câu: “Khuyến quân cánh tận nhất bôi tửu, tây xuất Dương quan vô cố nhân” = “khuyên chàng cạn chén rượu mời, Dương quan ra khỏi vắng người bạn xưa”.
.
Cầm tay dài ngắn thở than,
Chia phôi ngừng chén, hợp tan nghẹn lời.
Nàng rằng: "Non nước xa khơi,
Sao cho trong ấm thì ngoài mới êm.
Dễ loà yếm thắm trôn kim
tục ngữ có câu: Loà được yếm thắm, khó loà được trôn kim, ý nói cái yếm thắm tuy là màu đỏ nhưng có khi vô ý cũng không biết, cái trôn kim tuy rằng nhỏ nhưng nhìn kỹ thì cũng nhận ra. Đây ý nói việc Thúc sinh lấy vợ lẽ làm sao mà giấu cho được một khi Hoạn thư để tâm theo dõi.
,
Làm chi cho mắt bắt chim khó lòng.
Đôi ta chút nghĩa đèo bòng,
Đến nhà trước liệu
nói sòng
nói thẳng ra tất cả sự thực.
cho minh.
Dù khi mưa gió
bất tình
bất ngờ.
,
Lớn ra uy lớn, tôi đành phận tôi.