Tips: Click on any Hán-Nôm character to look it up in the dictionaries.
"Đã cam chịu bạc với tình,
Chúa xuân
Chúa xuân: tức Thanh đế, thần giữ việc mùa xuân, đây chỉ Thúc sinh. Thơ nàng Chu Thục Chân: Nguyện giao Thanh đế thường vi chủ, mạc khiển phân phân điểm thuý đài = mong cho Thanh đế thường làm chúa, giữ đừng để hoa rụng điểm xuống làm rêu xanh. Câu 1946 ý nói Thúc sinh không bảo vệ được cho Thuý Kiều, đã để tội cho nàng một mình phải gành chịu cảnh đày đạo.
để tội một mình cho hoa.
Trông vào đau ruột, nói ra ngại lời.
Cát lầm ngọc trắng
Cát lầm ngọc trắng: cát làm mờ đục cả viên ngọc trong sáng. Cả câu ý nói Thuý Kiều bị Hoạn thư đày đoạ như vậy thì cũng thiệt cả một thời trẻ trung.
, thiệt đời xuân xanh.
Quản chi trên gác dưới duềnh,
Cũng toan sống thác với tình cho xong.
Tông đường
Tông đường: nhà thờ tổ tiên. Cả câu ý nói Thúc sinh còn chưa có con trai để nối dõi tông đường nên phải ở lại với Hoạn thư mà không thể bỏ trốn với Thuý Kiều được.
chút chửa cam lòng,
Cắn răng bẻ một
chữ đồng
Chữ đồng: chữ đồng tâm, cùng một lòng với nhau. Cả câu ý nói Thúc sinh đành phải cắn răng (cam chịu) chia cắt mối tình với Thuý Kiều.
làm hai.
Thẹn mình đá nát vàng phai,
Trăm thân dễ chuộc một lời
Trăm thân dễ chuộc một lời: một lời là lời Thúc sinh đã nói với Thuý Kiều: Trăm điều hãy cứ trông vào một ta. Nay lời ấy đã không giữ được tì dẫu có đem trăm mạng người ra cũng không chuộc lại được.
được sao?"
Nàng rằng: "
Chiếc bách
Chiếc bách: chiếc thuyền bằng gỗ bách, chỉ thân phận người con gái bấp bênh như chiếc thuyền gỗ ở giữa dòng nước chảy.
sóng đào
Sóng đào: (*đào*: sóng lớn) sóng to, sóng lớn.
,
Nổi chìm cũng mặc lúc nào rủi may!
Chút thân quằn quại vũng lầy,
Sống thừa còn tưởng đến rày nữa sao?
Cũng liều một giọt mưa rào,
Mà cho thiên hạ trông vào cũng thay!
Chút vì
cầm đã bén dây
Cầm đã bén dây: cái đàn đã hợp với sợi dây, ý nói vợ chồng đã quen hơi bén tiếng với nhau.
,
Chẳng trăm năm cũng một ngày duyên ta.
Ấy là tình nặng, ấy là ân sâu!"
Sinh rằng: "Riêng tưởng bấy lâu,
Lòng người nham hiểm biết đâu mà lường?