Tips: Click on any Hán-Nôm character to look it up in the dictionaries.
Áo xanh đổi lấy
cà sa
Cà sa: áo của nhà sư mặc. *Cà sa* chính nghĩa là hoại sắc (nhuộm cho xuống màu, cho mất cái giá trị nơi thương trường, như nhuộm nâu). Mặc áo cà sa tức là xa lìa việc thế tục, rời bỏ cảnh lục trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp).
,
Pháp danh
Pháp danh: nhà Phật gọi đạo là pháp cho nên giảng đạo gọi là thuyết pháp, tên của người tu theo đạo Phật gọi là pháp danh.
lại đổi tên ra Trạc Tuyền.
Sớm khuya sắm đủ dầu đèn,
Xuân, Thu
Xuân, Thu: Xuân Hoa, Thu Nguyệt, là tên hai đứa hầu gái được cắt ra để lo việc thắp hương, pha trà. Thực ra Hoạn thư đã cho hai đứa hầu gái ra để canh chừng Thúy Kiều, không cho có dịp được gặp Thúc sinh.
, cắt sẵn hai tên hương trà.
Nàng từ lánh dấu vườn hoa,
Dường gần
rừng tía
Rừng tía: do chữ tử trúc lâm ở truyện Tây du, là nơi đức Quan Thế Âm Bồ tát ở.
, dường
xa bụi hồng
Xa bụi hồng: xa cõi trần tục.
.
Nhân duyên đâu lại còn mong,
Khỏi điều
thẹn phấn tủi hồng
Thẹn phấn tủi hồng: cả câu ý nói đi tu cho Hoạn thư khỏi làm nhục mình là được rồi.
thì thôi!
Phật tiền thảm lấp sầu khơi
Ngày pho thủ tự, đêm
nồi tâm hương
Nồi tâm hương: nồi hương, đốt để tụng niệm cầu nguyện, cũng như bát hương.
.
Cho hay
giọt nước cành dương
Giọt nước cành dương: theo *Pháp uyển châu lâm* có người Thiên Trúc tên là Đồ Trừng lấy nước cành dương rẩy lên mình con trai ông Thạch Lặc gần chết lại tỉnh dậy. Đây nói đến phép mầu của đạo Phật.
,
LÒ lòng tưới tắt mọi đường trần duyên.
Sồng
Nâu sồng: áo màu nâu của người tu hành mặc. Cả câu ý nói từ khi khoác áo tu hành ở Quan Âm các.
nâu từ trở mầu
thiền
Thiền: yên tịnh, lặng lẽ suy xét. Đạo Phật lấy thanh tĩnh xét tỏ chân lý làm tôn chỉ nên gọi là *thiền*.
,
Sân thu trăng đã vài phen đứng đầu.
Cửa phòng then nhặt lưới mau,
Nói lời trước mặt, rơi châu vắng người.
Gác kinh
Gác kinh: gác ngồi chép kinh, chỉ Quan Âm các.
viện sách
Viện sách: chỉ phòng đọc sách của Thúc sinh.
đôi nơi,
Trong gang tấc lại gấp mười
quan san
Quan san: cửa ải và núi non, chỉ sự xa xôi cách trở.
.
Những là ngậm thở nuốt than,
Tiểu thơ phải buổi
vấn an
Vấn an: hỏi thăm sức khoẻ.
về nhà.
Xăm xăm đến mé vi hoa với nàng.
Sụt sùi giở nỗi đoạn trường,
Giọt châu tầm tã đượm dài áo xanh: