Bộ sưu tập | Digitizing Việt Nam

Trang bị thiếu

Trang 14 / 136

Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.

Được rày như chút thơm rơi ,

Kể đà thiểu não lòng người bấy nay!

Mấy lâu mới được một ngày,

Dừng chân gạn chút niềm tây gọi là"

Vội về thêm lấy của nhà,

Xuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông.

Bực mây rón bước ngọn tường,

Phải người hôm nọ rõ ràng chẳng sai?

Sượng sùng giữ ý rụt rè,

Kẻ nhìn rõ mặt, người e cúi đầu.

Rằng: "Từ ngẫu nhĩ gặp nhau,

Thầm trông trộm nhớ, bấy lâu đã chồn .

Xương mai tính đã rũ mòn,

Lần lừa ai biết hãy còn hôm nay!

Tháng tròn như gửi cung mây ,

Trần trần một phận ấp cây đã liều!

Tiện đây xin một hai điều,

Đài gương soi đến dấu bèo cho chăng?"

Ngần ngừ nàng mới thưa rằng:

"Thói nhà băng tuyết , chất hằng phỉ phong .

Dù khi lá thắm, chỉ hồng ,

Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha.

Nặng lòng xót liễu vì hoa ,

Trẻ con đã biết đâu mà dám thưa!"

Quốc ngữ	Chú thích
chút thơm rơi	Chút thơm rơi: ý nói được gặp nhau hôm nay là chút hương thơm của chiếc kim thoa đánh rơi hôm trước làm mối cho.
thiểu não	Thiểu não: buồn rầu vô cùng trong lòng.
lòng người	Lòng người: lòng Kim Trọng.
gạn	Gạn: hỏi cặn kẽ. Gan chút: gạn hỏi cặn kẽ một chút.
niềm tây	Niềm tây: niềm riêng, nỗi lòng riêng.
khăn là	Khăn là: khăn bằng lụa mỏng.
ngẫu nhĩ	Ngẫu nhĩ: cũng như ngẫu nhiên, ý nói tình cờ không hẹn mà gặp.
chồn	Chồn: mỏi, nhọc.
Lần lừa	Lần lừa: hết ngày này qua ngày khác, đã lâu rồi trông ngóng.
gửi cung mây	Gửi cung mây: ý nói cả tháng trời tâm trí của Kim Trọng như gửi ở cung mây (cung Hằng) tức nơi Thuý Kiều ở.
ấp cây	Ấp cây: ôm chặt lấy cây cột ở chân cầu. Theo điển: Vĩ Sinh hẹn với một người con gái cùng gặp nhau ở dưới chân cầu. Người con gái không đến. Vĩ Sinh cứ ôm cây cột chờ mà chịu chết đuối. Câu này ý nói Kim Trọng cứ kiên nhẫn chờ đợi Thuý Kiều bỏ cả học hành.
Đài gương	Đài gương: cái giá có để gương cho phụ nữ trang điểm. Đây chỉ người con gái cao sang.
dấu bèo	Dấu bèo: dịch chữ bình tung, nói chảnh bèo trôi trên mặt nước chẳng để dấu vết gì. Cả câu là lời Kim Trọng nói khiêm mình chỉ là một thư sinh chưa có danh vọng còn lang thang du học không biết có được cô Kiều là bậc cao sang để ý đến không.
băng tuyết	Băng tuyết: trong trắng như băng tuyết, ý nói con nhà gia giáo theo khuôn phép nghiêm ngặt, không có nghĩ đến sự trăng hoa. “Hoa tiên”: Thỉnh quân mạc giảng phong tình sự, Khuê môn gia giáo lẫm băng sương. (Xin chàng đường giở nguyệt hoa, Phép nhà nghiêm nhặt như là băng sương).
phỉ phong	Phỉ phong: rau phỉ, rau phong là hai thứ rau người ta có thể ăn cả rễ và cọng, nhà nghèo thường ăn. Chữ lấy trong Kinh Thi, bài “Cốc phong” ngụ ý nói có bản chất tốt tuy rằng mộc mạc, quê mùa.
chỉ hồng	Chỉ Hồng: do chữ xích thằng là sợi dây đỏ. Theo Tục U quái lục, Vi Cố người đời Đường, khi trọ ở Tống Thành có gặp một cụ già ngồi dưới trăng (nguyệt lão) mà xem sách. Vi Cố hỏi cụ những sợi dây đỏ ở trong túi dùng để làm gì. Cụ nói dùng để buộc chân những người sẽ thành vợ chồng với nhau. Do đó hai chữ chỉ hồng được dùng để chỉ sự kết duyên của hai người trai gái lấy nhau.
xót liễu vì hoa	Xót liễu vì hoa: (xót: thương xót, vì: yêu vì) cây liễu xanh non thường được dùng để ví với người con gái, bông hoa tươi đẹp thường được dùng để ví với người con gái xinh xắn. Đây nói chàng Kim đã nặng lòng yêu thương đến nàng Kiều người con gái yểu điệu như liễu và đẹp như hoa.