Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.
Một lời
thuyền đã êm giầm
(“giầm”: cái mái chèo) ý nói thuyền đã êm tay chèo, không còn chòng chành nữa ví với việc mua bán đã xong xuôi.
,
AI đưa
canh thiếp
tấm thiếp biên tên tuổi của hai bên con trai con gái để so tuổi xem có hợp không?
trước cầm làm ghi.
Định thì nạp thái
vu qui
về nhà chồng. Chữ lấy trong Kinh Thi, thiên Thước sào: “Duy thước hữu sào, duy cưu cư chi. Chi tử vu qui, bách lưỡng nhạ chi” = Con chim thước có ổ, con chim cưu đến ở. Nàng ấy đi lấy chồng, hàng trăm cỗ xe đón rước dâu. Đây dùng chữ “vu qui” để chỉ lễ rước dâu.
.
Tiền lưng đã có việc gì chẳng xong!
Một lời cậy với Chung công,
Khất từ tạm lĩnh Vương ông về nhà.
Thương tình con trẻ cha già,
Nhìn nàng ông đã máu sa ruột dàu.
Nuôi con những ước về sau,
Trao tơ phải lứa,
gieo cầu
lấy điển tích trong sách “Tam hợp bảo kiếm”: đời Hán, vua Vũ đế khi kén phò mã đã cho công chúa ngồi trên lầu gieo quả cầu xuống, ai cướp được thì làm phò mã. Do điển này, chữ “gieo cầu” được dùng để chỉ việc kén chồng.
đáng nơi.
Trời làm chi cực bấy trời!
Này ai vu thác cho người hợp tan.
"phủ cân bao quản
thân tàn
thân người đã đến tuổi già sắp chết. Cả câu ý nói hình phạt đâu có nghĩa lý gì với cái thân già (chỉ Vương ông) sắp chết.
,
Nỡ đày đoạ trẻ, càng oan thác già.
Một lời sau trước cũng là,
Thôi thì mặt khuất chẳng thà lòng đau!"
Theo lời như chảy
dòng châu
dòng nước mắt. Xem chú thích câu 82.
,
Liều mình ông đã gieo đầu tường vôi.
Vội vàng kẻ giữ người coi,
Nhỏ to nàng lại tìm lời khuyên can:
"Vẻ chi một tấm
hồng nhan
má hồng, chỉ người đàn bà đẹp. “Mảnh hồng nhan”: ngụ ý nói tấm thân của Thuý Kiều cũng không đáng giá gì so với công ơn của cha mẹ.
,
Tóc tơ chưa chút đền ơn sinh thành.
Dâng thư đã thẹn
nàng Oanh
nàng Đề Oanh đời Hán. Hán thư chép: Thuần Vu Ý làm quan phạm tội. Con gái là Đề Oanh đã dâng thư lên Hán Văn đế xin chuộc tội cho cha. Vua cảm lòng hiếu thảo ấy đã tha cho cha nàng.
,
Lại thua ả Lý bán mình hay sao?