Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.
Hồn còn mang nặng lời thề,
Nát thân
bồ liễu
cỏ bồ và cây liễu, hai thứ cỏ cây yếu ớt thường dùng để ví với đàn bà con gái có dáng vẻ mềm mại, yếu ớt. Cả câu ý nói thân yếu ớt này dù có chết đi nữa cũng mong trả được nghĩa với Kim Trọng.
, đền nghì trúc mai.
Dạ đài
âm phủ, chỗ ở tối như đêm.
cách mặt khuất lời,
Rảy xin giọt lệ cho người thác oan.
Bây giờ
trâm gãy gương tan
trâm và gương là đồ trang sức của phụ nữ, “trâm gãy gương tan” là nói duyên phận đã lỡ làng.
,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lại
tình quân
tiếng người con gái gọi người tình nhân của mình.
,
Mây tơ vắn vủi có ngần ấy thôi.
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành
nước chảy hoa trôi
ý nói người con gái bị lâm vào cảnh đời lưu lạc, chìm nổi như cánh hoa bị nước chảy trôi đi bơ vơ giữa dòng.
lỡ làng
không được đẹp duyên, dở dang cả cuộc đời.
.
Ôi Kim lang! hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!"
Một hơi lặng ngất, đôi tay
giá đồng
lạnh như đồng.
.
Xuân huyên
do chữ “xuân đường” và “huyên đường” dùng để chỉ cha mẹ. Xem chú thích các câu 224 và 534.
chợt tỉnh
giấc nồng
giấc ngủ say.
,
Một nhà vây lớp, kẻ trong người ngoài.
Kẻ thang người thuốc bời bời,
Mới dầu cơn vựng, chưa phai
giọt hồng
giọt nước mắt đầy đau khổ tưởng chừng như có máu hoà lẫn vào, giọt lệ thảm. Do điển nàng Tiết Linh Vận đời Tuỳ từ biệt cha mẹ vào làm cung phi, khóc quá nước mắt chảy ra đỏ như có máu. “Truyện Kiều” còn có câu: “Máu theo nước mắt, hồn lìa chiêm bao” (2836).
.
Kiều càng nức nở mở không ra lời.
"
Chiếc thoa
chiếc thoa của Thuý Kiều bị mất mà Kim Trọng đã trả lại, nay được coi là vật kỷ niệm của Kim - Kiều.
đây với
tờ bồi
tờ giấy viết lời thề bồi. Xem “chú thích” câu 447 (“tiên thề”) và câu 735 (tờ mây).
ở đây!"
"Này cha làm lỗi duyên mày
Thôi thì nỗi ấy sau này đã em.