Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.
Vì ai ngăn đón
gió đông
gió từ phương đông thổi đến, tức gió xuân.
,
Thiệt lòng khi ở, đau lòng khi đi.
Trùng phùng
gặp lại lần nữa.
dù [hoạ] có khi,
Thân này thôi có ra gì mà mong.
Còn mang lấy kiếp
má hồng
dịch từ chữ “hồng nhan”, chỉ người đẹp. “Kiếp má hồng” là kiếp của kẻ hồng nhan bạc mệnh. “Cả hai câu” 797 - 798 ý nói nàng Kiều cho rằng mình đã gặp phải số xấu như thế thì còn mang làm gì mãi cái kiếp hồng nhan bạc mệnh, thà là chết đi cho rồi.
được sao?"
Trên
yên
tức là chữ “án” đọc theo thanh bằng, có nghĩa là cái bàn như chữ “yên” trong câu 397. “Trên yên bút giá thi đồng”.
sẵn có con dao,
Giấu cầm
cầm lén không cho Mã Giám sinh trông thấy.
nàng đã gói vào áo khăn:
Phòng khi
nước đã đến chân
do câu tục ngữ “Nước đã đến chân thì phải nhảy”, ý nói gặp lúc nguy cấp thì phải tính đến nước liều thân. “Sáu câu” (797-802) này đã cho chúng ta thấy được ý định của Thuý Kiều là nếu gặp cảnh tủi nhục quá thì sẽ tự vẫn cho xong đời hồng nhan bạc mệnh.
,
Dao này thì liệu với thân sau này,
Đêm thu một khắc một chầy,
Bâng khuâng như tỉnh như say một mình.
Chẳng là gã Mã Giám sinh,
Vẫn là một đứa
phong tình
chỉ người ăn chơi, quen thói phong nguyệt.
đã quen.
Qua chơi lại gặp hồi đen,
Quen vùng
quen vùng đất đã từng lui tới mua người. Nguyễn Khắc Hiếu cũng chép theo bản QVĐ là “quen vùng” và đã giải thích như sau: “Mã Giám sinh nguyên là một người làng chơi, mà tốn hại đã lắm, mới xoay quanh lại làm chủ về việc chơi”...
lại kiếm ăn miền nguyệt hoa.
Lầu xanh
do chữ thanh lâu xưa chỉ chỗ ở của các nhà quyền quí sau từ đời Lương, đời Đường được dùng để chỉ nhà chứa gái làng chơi.
có mụ Tú bà,
Làng chơi
chỉ chung những kẻ ăn chơi ở chốn lầu xanh.
đã trở về già hết duyên.
Tình cờ chẳng hẹn mà nên,
Mạt cưa mướp đắng
ý nói cùng một phường gian dối lừa gạt. Nghĩa ấy là do câu chuyện xưa có một người đi bán mạt cưa giả làm cám, một người đi bán mướp đắng giả làm dưa chuột đã bán lẫn cho nhau thành ra hai anh bợm lại mắc bợm của nhau.
đôi bên một phường.
Chung lưng
góp vốn chung với nhau.
mở một ngôi hàng,
Quanh năm
buôn phấn bán hương
phấn hương là đồ trang sức của con gái, buôn phấn bán hương là lợi dụng sắc đẹp của người con gái để làm nghề mại dâm.
đã lề.
Dạo tìm khắp chợ thì quê,
Giả danh hầu hạ, dạy nghề ăn chơi.