Tips: Nhấp vào kí tự Hán Nôm để tra cứu trong từ điển.
Mụ nghe nàng nói hay tình,
Bấy giờ mới
nổi tam bành
Tam Bành: Theo kinh của Đạo gia thì trong thân người ta có ba vị thần là Bành Kiểu, Bành cứ và Bành Chất. Ba vị thần ấy thường hay xui người ta làm điều ác rồi lên tâu với Ngọc Hoàng thượng đế. Nổi tam Bành: nổi giận lên mà làm dữ, dùng riêng để chỉ về đàn bà.
mụ lên:
"Này này sự đã quả nhiên,
Thôi đà cướp sống chồng min đi rồi!"
Bảo rằng: "Đi dạo
lấy người
Lấy người: mua lấy người.
,
Đem về rước khách kiếm lời mà ăn.
Tuồng
vô nghĩa
Vô nghĩa: không biết điều nghĩa lý, không biết điều phải trái.
, ở
bất nhân
Bất nhân: không có nhân đức, ăn ở độc ác.
,
Buồn mình trước đã
tần mần
Tần mần: mó máy trong lúc buồn mình.
thử chơi.
Thôi thôi vốn liếng đi đời nhà ma!"
"
Con kia
Con kia: chỉ nàng Kiều. Lời của Tú bà mắng Kiều đã hết sức gay gắt vì nàng đã dám cãi lại. Nguyên truyện viết: Thuý Kiều cãi lại: Rõ ràng trước đây y bảo cưới tôi làm thiếp, giờ sao lại bảo ai cướp chồng? Nguyễn Du đã lược bỏ đi đoạn này.
đã bán cho ta,
Nhập gia
Nhập gia: vào nhà, ý nói vào nhà ai thì phải theo phép tắc nhà ấy, không được cãi lại.
phải cứ phép nhà tao đây!
Này (?)
kia
Lão kia: chỉ Mã Giám sinh.
có giở
bài bây
Bài bây: ý nói giở trò lần khân muốn làm chuyện bậy bạ.
,
Chẳng
văng vào mặt
Văng vào mặt: mắng xả vào mặt hoặc đập vào mặt mà chửi bới cho một trận.
mà mày lại nghe!
Gái tơ mà đã ngứa nghề sớm sao!
Phải làm cho biết phép tao
Phải làm cho biết phép tao: Nguyễn Du đã chấm dứt lời mắng của Tú bà ở câu lục một cách đột ngột như vậy để cho ta thấy được hành động tức thì của Tú bà giật bì tiên mà sấn vào ra tay.
!"
Giật
bì tiên
Bì tiên: (bì: da; tiên: cái roi) cái roi dạ
rắp sấn vào ra tay.
Nàng rằng: "
Trời thẳm đất dày
Trời thẳm đất dày: lời kêu trời, cũng như nói: Ới trời đất ơi!.
,
Thân này đã bỏ những ngày ra đi.
Thôi thì thôi có tiếc gì!"
Sẵn dao tay áo tức thì giở ra.
Sợ gan
nát ngọc liều hoa
Nát ngọc liều hoa: ý nói Tú bà sợ nàng Kiều có gan liều mình làm cho ngọc nát hoa tàn.
,
Mụ còn trông mặt, nàng đà quá tay.
